‘Ja maar’ betekent ‘nee’. Ik hoorde die uitleg eens van iemand. Als ik lesgeef vind ik het geen enkel bezwaar wanneer iemand iets terugzegt, om uitleg vraagt of aangeeft dat het gevoel anders of onprettig is. Daar zit echter wel een kritische grens aan. Wanneer slaat zoiets om weerstand tegen wat je zegt?
In mijn jeugd liet je het wel uit je hoofd om terug te praten tegen een instructeur. Dat waren mensen op een voetstuk. Je had ook niets terug te praten, want zij wisten hoe het moest. Op latere leeftijd heb ik, tot mijn eer en uiteraard uit eigen vrije keuze, mogen lessen bij trainers van naam. Tegen mensen van het kaliber Luis Valença, Kyra Kirklund, Conrad Schumacher, Arthur Kottas, mevrouw Barrau en John Lassetter ga je echt geen ‘ja maar’ zeggen. Ik althans niet. Zal misschien met een ouderwetse opvoeding te maken hebben. Maar volgens mij komt het ook omdat je ervan uit gaat dat zij zoveel kennis hebben dat je je aan hen kunt overgeven. Ook als het even niet zo goed voelde, dan nog had ik er een heilig geloof in dat zij de weg voorwaarts wisten, dus deed ik wat ze zeiden.
Zij weten het toch het beste…?
De hedendaagse leerlingen zijn mondiger. Zelfs tegen bekende trainers hoor ik de ‘ja maars’. Is dat een slechte ontwikkeling? Ik denk het niet. Waarschijnlijk had ik er meer van geleerd als ik op sommige punten om uitleg had gevraagd. Die ik vermoedelijk niet altijd had gekregen, want terugpraten was absoluut als weerwoord opgevat en dat was ‘not done’. Dat is wel een beetje een kernpunt. Een oprechte vraag om verduidelijking is natuurlijk geen tegenspraak of motie van wantrouwen. De herhaalde ‘ja maar’ zijn dat soms wel. Ik hoor daarin weerstand, wat ook betekent dat er geen honderd procent vertrouwen is in de kennis en vaardigheid van de persoon die staat les te geven. Wat dan eigenlijk weer gek is, want je bent daar toch uit vrije wil naartoe gegaan omdát je vertrouwen hebt in de kundigheid van die instructeur?
Een kreet van onvermogen
Ik wil en kan alles uitleggen wat ik doe. Ik heb altijd een plan en een doel als ik de bak instap. Maar wat ik niet heb is een toverstokje. Het is niet altijd mogelijk om in één sessie een paard compleet om te toveren. En dat lukt me in meerdere sessies ook niet, als je tussendoor op een totaal andere wijze aan de slag gaat of je huiswerk niet doet. Herhaalde ‘ja maars’ zijn echter vaak een kreet van onbehagen, onvermogen om aanwijzingen zo uit te voeren dat het effect heeft. Of te overzien waar het heen leidt. Als je dat doorziet, ga je een betere uitleg geven. Dat kan betekenen dat je het lange termijn traject helderder uitlegt. Het kan ook zijn dat je directe aanwijzingen minder gecompliceerd of meer stap voor stap moeten zijn, door het in onderdelen uiteen te rafelen en die eerst te bevestigen.
Doe eens zo’n training
Ik heb de laatste jaren veel energie gestoken in opleidingen op het gebied van communicatietechnieken. Daardoor kan ik effectiever werken. Ik geef daar tegenwoordig ook trainingen in, niet alleen voor instructeurs. Teams binnen bedrijven hebben er eveneens veel baat bij. En zelfs in relaties kan inzicht het verschil maken. Het is iedere keer weer prachtig om te zien hoe bij mensen de schellen van de ogen vallen. Ineens zien ze in waarom iemand reageert zoals hij of zij doet. Worden ze minder geraakt door bepaalde tegenreacties. Begrijpen ze waarom ze van de één doodmoe worden, terwijl het met de ander automatisch klikt en wat je daaraan kan doen. Ik ben nooit zo goed in reclame maken voor mezelf, maar het is echt een aanrader. Dus mocht je gek worden van alle ‘ja maars’ als instructeur of gewoon in je werk als je iets anders doet, neem eens contact op over de mogelijkheden.
In dat kader werd ik door iemand aangesproken op mijn website. Die is zoveel ‘paard’, dat het daaruit niet duidelijk wordt dat ik ook nog heel veel andere dingen doe en kan, zoals organisatie van projecten, dergelijke trainingen geven en gespreksleiding over andere zaken. Ik wou bijna ‘ja maar’ zeggen…