Ik ben vorige week bijzonder lui geweest. Het was prachtig weer. We kunnen hier al snel uit de wind in het zonnetje zitten en dat is precies wat ik heb afgewisseld met heerlijk te paard. En jongens, ik heb ervan genoten. Mede door het stille weer was DD engelachtig lief. Het rijden voelt beter dan vanouds, alsof die zes weken vrij hem goed hebben gedaan.
Die deadlines konden me even gestolen worden, het leven is al kort genoeg. Betekent wel dat ik deze week, nu het minder mooi weer is, een tandje moet bijzetten. Ook niet erg. Behalve dan dat ik voor de tweede keer in een maand snotverkouden ben geworden en hier dus met een wattig hoofd zit. Ik blijf netjes uit jullie buurt, ondanks opnieuw negatieve testen.
Voordat het snot mijn hoofd in beslag nam, ben ik aangeschoven bij een jurybijscholing. Meestal vind ik dat een bevalling. Gemiereneuk over of een paard zijn been nou tien centimeter te ver zette of niet. Dat was nu gelukkig niet het geval. Dat kwam omdat we met een klein clubje waren en opvallend goed op één lijn zaten. Ook met de cursusleider, die op een prettige manier met de materie omging, waardoor het een interessante middag werd, met gelijkgestemde zielen. Er is vaak gemopper over het jurycorps, maar als ik dit zo hoorde gaat daar echt iets goed hoor. Het is natuurlijk nog wel afwachten wat iedereen doet, eenmaal alleen in dat hokje. Maar in de bespreking was sprake van eensgezindheid.
Wat is harmonie?
De gezamenlijke consensus was er ook over het happy athlete gedeelte. In de nieuwe proeven zit een apart cijfer voor harmonie. Het is wel duidelijk dat de KNHS het toenemende kabaal over dit onderwerp -zij het wat traag- serieus probeert te nemen. Moet ook wel. De publieke opinie keert zich tegen paardensport, dus als we over een tiental jaren nog willen rijden, dan móet er ook iets veranderen. Het is alleen als een tanker die uit koers is geraakt: bijsturen gaat heeeeel langzaam. Maar we moeten ergens beginnen. En het is ook gelukt om mensen autogordels te leren dragen, roken verderfelijk te vinden of het dragen van een cap tijdens het rijden normaal te vinden. Dus ik heb hoop. Nu wordt het nog zaak om iedereen van hoog tot laag ervan te doordringen wat we verstaan onder die harmonie, want daarin gaat het in mijn ogen nog niet helemaal goed. Zeker qua jurycorps.
Als een lang slagschip
Een paard dat zonder enig verzet op het oog braaf door een proefje loopt, is dat harmonie? Niet als daarbij de rug is weggedrukt, de hals er met de hand is opgezet en er veel hand- en beenhulpen aan te pas komen. Maar wat willen we dan? Ik zag onlangs in het Z een paard volledig zonder dwang rondgaan, maar ook totaal niet aan elkaar gereden. Van verzameling was geen sprake. Vriendelijk? Jazeker. Maar het voldeed niet aan de eisen die we stellen in de Z. Het paard droeg zichzelf niet, hij was lang en op de voorhand. Ik zou hier absoluut een hoog cijfer voor harmonie voor geven. Maar in de oefeningen gaan de punten wel drastisch omlaag, want het getoonde voldeed op geen enkele manier aan wat we willen zien. En dan hoop je altijd maar dat zo’n amazone de punten niet vertaalt als: ik moet hem dus meer in elkaar trekken.
Het nut van de oefeningen
Wat willen we dan wel? Dat je door je paard te trainen op de juiste manier, dus zonder dwang, hem leert om achter meer gewicht te dragen. Dáár zijn nou juist al die oefeningen voor bedoeld, om dat te bereiken. Schouderbinnenwaarts, travers en appuyeren is niet omdat je je paard dan zo leuk zijwaarts kunt laten bewegen. Het gaat erom dat het binnen-achterbeen verder naar voren wordt gezet, meer buigt en daardoor het bekken naar voren kantelt. De rug gaat omhoog. Als je de boel daarbij, nogmaals zonder trekken, in evenwicht weet te houden, zodat het paard niet op zijn neus valt, dan wordt die achterhand sterker van zo’n oefening, beter in staat om gewicht te dragen. Het evenwicht verplaatst naar achteren, waardoor de voorkant lichter wordt. Door dit dragen achter en het bijbehorende kantelen van dat bekken, wordt een paard ‘korter’, meer compact, gesloten. Dat is wat we willen zien. Ga je wel trekken om je paard compacter te krijgen, dan zorgt dat nare gevoel ervoor dat hij zijn rug laat zakken en zijn bekken juist de andere kant op kantelt. De meeste lieve, trouwe paarden blijven evengoed braaf, maar van harmonie is dan geen sprake. Harmonie komt namelijk van twee kanten.
Instructie-hoppers
Precies dit moet dus van hoog tot laag door de jury worden meegenomen. En door instructeurs natuurlijk, maar dat is een verhaal apart. Als die tegenwoordig iets zeggen wat een ruiter niet aanstaat, hoppen ze zo naar een ander. Ik hoop altijd dat sommigen die steeds maar lage scores krijgen zich toch eens achter hun oren gaan krabben of ze niet iets moeten veranderen. De praktijk is dat ze dit inderdaad vaak doen: ze kopen een ander paard… Oftewel, we hebben nog een lange weg te gaan.