Wetenschap in de praktijk: hoe zit het met het geheugen van een paard? Ieder voorjaar krijgen de mijne een reepje gras achterin het verse stuk naast hun winterwei. Dat heeft een paar maanden rust en drijfmest gehad. Daar mogen ze dan een uurtje op en dat verlengen we iedere dag met een half uurtje.
Ik heb heilig respect voor voorjaarsgras. Ze schrokken het naar binnen, terwijl het -ondanks dat we het laten doorschieten- nog best suikerrijk is. Voor je het weet heb je diarree, moddervette paarden of bij een oude man als Socrates hoefbevangenheid. Heeft ie nog nooit gehad, maar als 24-jarige ligt die kans toch op de loer. Vandaar alle restricties.
Het gras kwam laat dit jaar door het koude en natte voorjaar. Ze liepen dan ook al een paar weken iedere dag voor de doorgang te paraderen, ondanks het bijvoeren van hooi op het winterland. Met het lange termijn geheugen is er dus niets aan de hand. Met hun ingebouwde kalender ook niet. Ze weten kennelijk héél goed dat het voorjaar is en dat ze dan op gegeven moment in het gras mogen.
Leuk gezelschapsspelletje
Hoewel ik eigenlijk het gras nog niet eens echt lang genoeg vond, wilde ik ze het toch niet langer ontzeggen en heb ik zondagavond een stukje afgeheind. Dat kan alleen als ze binnen staan, want als ze me daar in de weer zien met draden en paaltjes, is er geen houden aan. Ik ben echt bang dat ze dan door de dubbele tussendraad springen. Het is overigens altijd een klusje, want hoe goed je het ook opbergt, voor mijn gevoel keurig opgerold op een houten plankje, schrikdraad zit ALTIJD in de knoop. Ik heb er op zich wel geduld voor om het te ontwarren en ben daar na al die jaren ook best handig in. Partner liep echter de nodige krachttermen te uiten.
Ze stáán in hun eten
Ondertussen konden de paarden vanuit stal via hun buitenluiken ons in de weer zien, wat de nodige opwinding, geknor en gespitste oren gaf. Je verwacht misschien dat ze er de volgende ochtend bij het buitenzetten als een raket vandoor schieten… Nee dus. Hun korte termijn geheugen is niet zo geweldig. Ik heb me ooit laten uitleggen dat dat komt omdat ze niet hoeven te jagen voor hun eten. Gras groeit overal en loopt meestal niet weg, dus dan hoef je niet te onthouden in welk holletje je potentiële prooi is weggekropen. Ze waren alweer vergeten dat en vooral waarom ze de vorige avond zo van de leg waren.
Opzij, opzij, opzij
Haya en DD gaan altijd eerst naar buiten, dan Harry, dan Lindsey en Socrates, die met zijn ouder wordende gebit wat langer over zijn eten doet, als laatste. Omdat ze er echt elke dag vroeg uitgaan, weer of geen weer, is er nooit sprake van opwinding. Ze sjokten er braaf in, omdraaien en wachten tot ik het halster heb afgedaan. Gewoontegetrouw liepen Haya en DD naar achteren om te kijken hoe het zat met de doorgang en…halverwege zagen ze ineens de paaltjes. Je zág het kwartje vallen. De stap werd iets vlotter, ging over in een drafje en, nadat ze door kregen dat de doorgang echt open was, een vliegende galop. Socrates, die zijn maten daar al zag toen hij naar buiten ging, brak het wereldsnelheidsrecord voor bejaarde paarden.
Weight watchers in de praktijk
Na een uur was de pret voorbij. Omdat ze dan echt al een buik vol hebben, laten ze zich relatief makkelijk eruit sturen. De draad gaat weer dicht, waarna ze de rest van de dag als een mopperende menigte staan te demonstreren voor die doorgang. Als ik over het erf loop word ik luidkeels deelgenoot gemaakt van het ongenoegen. Vooral DD is nogal vocaal, maar die heeft een stemmetje als een Shetlander, dus die neem je toch niet serieus. Het uurtje wordt langzaam uitgebreid naar twee uurtjes. Dat houd ik wel een week of twee vol. Pas dan blijft het open en gaan we paaltjes per dag een klein stukje verzetten.
Niks veranderd
Over herinnering gesproken. Het was ook de week van dodenherdenking. Het is niet heel gewoon, het is heel bijzonder dat mannen en vrouwen hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid. Het mag niet worden vergeten en het minste wat we kunnen doen is dit als herinnering eren. In Nederland is respect tonen voor nog levende veteranen niet zo gebruikelijk. Het past niet zo in onze aard, dat ‘thank you for your service’. Maar veteranen verdienen die waardering wel, want ze zijn of waren bereid om hun leven in de waagschaal te stellen. En al was dat ver weg, het was óók voor onze vrijheid en voor de instandhouding van ons comfortabele leventje. Want oorlog elders kan veel meer effect hier hebben dan menigeen denkt. Texel heeft een verdrietige oorlogsgeschiedenis, waardoor de herdenking ook altijd wordt bijgewoond door een aantal Georgiërs. Terwijl we in een stille tocht naar de begraafplaats liepen kreeg één ervan bericht dat een familielid dat in de Oekraïne zat de schuilkelder in moest wegens een dreiging. Het raakte me diep. Wij herdenken iets vreselijks van bijna 80 jaar geleden, waarvan we allemaal vinden dat het nooit meer mag gebeuren, terwijl het nu in de 21e eeuw niet eens zo ver weg wéér gebeurt… Wie heeft er nou het geheugen van een sperciboon, vraag je je dan af.
Zeg eens wat aardigs
Op Texel hebben we zwerfkeien liggen op plekken waar vliegtuigen zijn neergestort in de Tweede Wereldoorlog. Er staan plaquettes bij met de namen van de gesneuvelden. In het Luchtvaart- en Oorlogsmuseum bij het vliegveld kunnen ze je er alles over vertellen. Texelse veteranen zorgen dat deze plekken er optimaal bij liggen. Ben je hier en zie je zo’n kei, sta dan even een moment stil bij die mensen van toen, maar ook de veteranen van nu. En als je ze aan het werk ziet bij zo’n kei -herkenbaar aan het jasje met logo- maak dan eens een praatje. Vraag eens naar hun ervaringen. Doe eens gek, geef ze die ‘thank you for your service’. En koester de vrijheid die wij hier met z’n allen hebben.