Bekende paardenmensen hebben een voorbeeldfunctie en moeten daarom extra goed opletten wat ze doen, want iedereen heeft tegenwoordig een mobiele telefoon die filmpjes kan maken. Dat was de strekking van een betoog dat ik las naar aanleiding van de commotie over ‘Sir’ Mark Todd. Olie op het vuur van mijn huidige frustratie.
Je dacht dat die stormen van de laatste dagen hevig waren? Zou je eens moeten zien wat er in mijn hoofd rondraast, nu ik niet mag rijden. Maar ik ga niet tegen jullie zeuren, want ik zie weer half met dat ene oog, dus dat is positief nieuws. Ik verwacht dat ik jullie binnenkort weer streng (haha) kan jureren. Met lesgeven zie ik alweer alles. Het was heerlijk om daarmee weer aan de slag te mogen. Veiligheidsbril op, geen gezicht, maar ik heb gelukkig toch al verkering.
Houding, zit en harmonie zijn voor mij de kernwoorden in een training. Dat laatste bereik je nooit met straf, boosheid of ruwe aanpak. Maar als dat omslaat in een soort theekransje, waarbij iedere vraag aan een paard zo wordt gebracht dat hij er eigenlijk geen chocola van kan maken, dan kun je je afvragen of dat ook niet in de categorie ‘paardje pesten’ valt.
Een wonder dat dat paard niet terugslaat
Even terug naar Mark Todd. Voor de niet paardenmensen: dit is een bekende Nieuw Zeelandse eventingruiter, met tal van Olympische en andere belangrijke titels, woonachtig in Engeland en daar zelfs voorzien van de titel ‘sir’. Recent dook een filmpje op waarop is te zien hoe hij een paard van een leerling, dat weigert het water in te gaan, herhaaldelijk slaat met een flinke tak. Het zijn geen aanmoedigende tikjes, hij haalt uit met alle kracht. Het had ook anders kunnen aflopen, want het zou niet de eerste keer zijn dat een zo in het nauw gedreven paard met twee achterbenen flink uithaalt. Ben benieuwd wat dan het verhaal was geweest, maar dat terzijde.
Help, een krokodil
Ik vond de beelden walgelijk. Het maakt mij niet uit of het om Sir Mark, de buurman of sinterklaas gaat, dit is niet de manier om een paard iets te leren. Je moet je even verplaatsen in het dier. Wij kunnen met ons verstand beredeneren dat het een ondiepe plas is, zonder krokodillen. We verwachten dat een paard in goed vertrouwen zijn benen ergens insteekt, zonder te weten waar de bodem is. Een prooidier, dat van nature bedacht moet zijn op vijanden. Enige aarzeling is dus niet zo gek en kan worden opgelost door hem met veel geduld te leren dat als wij het zeggen het veilig is. Hoe meer vertrouwen in ons, hoe makkelijker dat gaat. Dat moet je dus niet beschamen. Het helpt ook om er een ander paard bij te halen die al wel dat vertrouwen heeft, want paarden leren eerder van soortgenoten dan van ons.
Beheersing is het toverwoord
In geval van leven of dood kan je ervoor kiezen om een paard hardhandig ergens van te overtuigen. Als hij halverwege de spoorweg blijft staan, is het geoorloofd om alle middelen te gebruiken, als je weet dat er een trein aankomt. Waarbij je dan al zeker weet dat je een probleem hebt bij een volgende oversteek van een spoorwegovergang, want er is geen paard die na zo’n behandeling denkt: oh ja, dat was de vorige keer doodeng en pijnlijk voor mij, dus laat ik het nu maar in één keer doen… Dat is dus ook precies de reden waarom je zelfs na een mislukte dressuurproef aardig moet blijven voor je paard. Anders zijn witte hekjes een voorbode van iets vervelends, waarbij hij verstrakt. Dat wil je niet. Kun je die beheersing opbrengen?
Beetje veel frustratie?
De reacties op het filmpje verschillen van afschuw tot het vergoelijken, want zo’n grootheid op paardengebied zal het vast beter weten dan al die Pennymeisjes en Natural Horsemanship-fluisteraars. Hij had alleen even beter moeten opletten of er geen mensen met een camera in de buurt waren. Dat is natuurlijk een rare omkering. Hij had dit niet zo moeten doen. Sir Mark verloor hier zijn geduld. Ik durf te beweren dat wie zegt dat hij of zij dat nooit heeft gehad liegt! Zeker toen ik jonger was heb ik ook wel eens een mep uitgedeeld die absoluut niet terecht, verstandig of gepast was. Niet fraai, maar wel de waarheid. Alleen heb ik inmiddels geleerd dat je er niets mee bereikt. De hoeveelheid geweld die hij gebruikt liegt er allerminst om en geeft te denken wat er loos is met de man, dat hij zo’n kort lontje heeft. Bovendien verwacht je van iemand van zijn statuur meer ervaring en dus verstand van zaken. Als dit paard een volgende keer water ziet, stapt hij daar echt niet blijmoedig in.
Het is geen discussieprogramma
Het gaat niet om de voorbeeldrol van een beroemdheid, het gaat erom dat iedereen die met paarden omgaat zoveel kennis van zaken opdoet, dat je weet dat dit niet de manier is om je doel te bereiken. Daarbij hoort dat je weet hoe je dat wél moet doen. En daar zit ook weer een uiterste aan, van mensen die eindeloos omtutten, voor een paard hopeloos onduidelijk zijn en hem daarbij zo in verwarring kunnen brengen dat het eveneens in een bedenkelijke categorie valt. Of eindeloos tegen een paard zeuren met herhalende hulpen waar ze geen reactie op vragen. ‘Toe nou, ga nou, weer been, weer been, nog een keer been…’ Vlak niet uit wat voor narigheid die knuffelende ‘ja maar die van mij’ softe sector voor een paard kan zijn. Geduld en kennis van hoe een paard iets leert is net zo belangrijk als het wel aangeven van grenzen. Duidelijk, consequent, maar zonder geweld.
Wat dat geduld naar paarden betreft ben ik vooruit gegaan. Vandaar dat ik ze zelfs met 1 oog en windkracht 10 veilig binnen en buiten kon zetten. Voor mezelf is het een ander verhaal. Komende week controle in het ziekenhuis en nog zeker drie weken niet rijden. Ik denk dat ik even een dikke tak ga zoeken. Om mee tegen een muurtje te rammen of zo…