De donkere dagen zijn aangebroken. Dat betekent dat ik ’s ochtends mijn routine moet omgooien, omdat het nog te donker is om de paarden buiten te zetten. Te donker voor mij dan hè, ik moet het draadje verzetten. Paarden zien dat prima, mits je ze even laat wennen als ze uit de verlichte stal komen.
Het is weer zo’n vermenselijkt misverstand, denken dat paarden niets zien in het donker omdat wij daar moeite mee hebben. Ze hebben uitstekend nachtzicht, maar kunnen slecht accommoderen (aanpassen). Daar wordt door types waar we qua welzijn vanaf willen misbruik van gemaakt, door een paard in een donkere ruimte op te sluiten, om hem daarna meteen in het volle licht te laten draven. Hij kan zijn zicht niet zo snel aanpassen, ziet dus effe niks en tilt daarom uit voorzorg zijn benen maar enorm hoog op… Als je een paard uit een felverlichte stal meteen in de wei mietert, vliegt ie wel door alle draden. Laat je ´m even wennen, dan kan hij zelfs prima worden ingeladen in een trailer zonder eerst het licht aan te doen, zoals ik momenteel regelmatig bewijs.
Je moet de geur erbij bedenken…
Maar goed, ik los het ochtendprobleem op door eerst te ontbijten en dán de paarden te doen, wat een grote inbreuk is op mijn vaste ritme en dus niet fijn voelt. Wat niet helpt is als je beneden op het kleed een half opgevreten muis aantreft. Ik kan daar zelf overigens uitstekend tegen en sta prijzend de kat toe te kraaien, die dat vol trots ondergaat. Maar partner krijgt echt de kriebels, helemaal als het huis net schoon is en de andere kat op datzelfde moment een half verteerde prooi op de schone was uitkotst. Op de bank hebben we uit voorzorg altijd zo’n fleecedeken. Een witte. Zodat je heel goed kan zien dat de kat die die muis heeft gevangen dat in de slootkant heeft gedaan, maar daarbij een coördinatiefoutje heeft gemaakt, waardoor zijn achterkant in de waterprut langs de rand is beland…
Basis, basis, basis
Het duurde even voor de rust terugkeerde (lees: ik heb alle achtergebleven stukken knaagdier naar buiten gegooid en de was opnieuw gedraaid), partner weer rustig op de bank zat (op een schoon kleed), de beesten aaiend in plaats van ze naar een andere planeet te verwensen. Ik ging op pad voor de eerste les van de dag, die geheel in het teken van ´de basis´ stond. Ook iets dat we niet vaak genoeg kunnen herhalen. Maar wat is dat dan precies? Wel, de basis betekent vooral dat je niet doorgaat met het volgende voordat je het voorgaande voor elkaar hebt. En dan niet met een trucje, maar echt, wezenlijk zo dat je paard jou begrijpt en dus altijd -ook als het spannend wordt- zo reageert als jij wil. Het betekent dat je bij je plan blijft. Als je iets vraagt aan je paard, maar hij vindt dat moeilijk, dan heeft hij een heel arsenaal aan dingen die hij kan doen. Harder gaan, zachter, scheef, krom, hoofdschudden, anderszins moeilijk doen…noem het maar op. Op het moment dat je daarin mee gaat en dus je aandacht richt op zijn afleidingsmanoeuvres, heb je hem geleerd dat hij precies met díe reactie ervoor kan zorgen dat je stopt met die lastige vraag. En dat blijft hij daarna voortaan doen. Gedrag dat een paard iets oplevert, wordt herhaald. Wat hij ervaart als beloning is vaak iets anders dan wat wij denken dat een beloning is. Bijna altijd creëer je als ruiter je eigen valkuil.
Eerst goed, dan gaan
Nog een laatste preek vanaf de kansel: het concept van ‘goed’ en ‘fout’ kent een paard niet. Dat zijn menselijke waarden. Een paard kan wel leren hoe jij iets wilt. Maar bij een mislukte overgang denkt hij niet: ‘oei, dat was niet zo best’… Het is dus aan jou om zo’n mislukte overgang (zonder boosheid) opnieuw te doen. Doe je dat niet, dan geef je aan dat je die eerdere mislukte poging okay vindt.
Bij dit principe hoort bijvoorbeeld ook aandraven als een paard in stap nog niet goed over de rug loopt, omdat je het stappen zat bent en nu wel eens door wil. Daarbij maak ik de kanttekening dat je met sommige paarden beter eerst voorwaarts kunt gaan, omdat het anders teveel gepluk en gedribbel wordt. Die moeten bewegen voor ze kunnen nadenken. Maar dat is een ander verhaal. Wat ik bedoel is dat veel mensen niet het geduld hebben om op het juiste antwoord van hun paard te wachten. Ingegeven doordat ze willen gehoorzamen aan de opdracht van de instructeur die ‘draf’ heeft gezegd, waarna het paard helaas alsnog spant? In dat geval moet je ruitergevoel overheersen, zodat je die opdracht even uitstelt om pas als het ‘goed’ voelt een correcte overgang te rijden. Maar dat is lastig, omdat wij mensen zo in elkaar zitten dat zo’n commando meer in ons brein ‘binnenkomt’ en een grotere plaats inneemt dan ons gevoel. Soms gebeurt dit als je mensen om je heen allemaal geweldige dingen zien doen met paarden en daardoor wordt aangestoken.
Basis-basis-basis. Blijf bij je vraag en ga niet door naar 2 als 1 niet voor elkaar is. Had ik nou toch maar die scheurkalender gemaakt voor het nieuwe jaar….
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.