Bramenplukkers en buitenrijden gaat niet goed samen. Dat kwam ik op een haar na tot ontdekking. Net zoals dressuurbondscoach zijn van mensen die al jaren successen behalen met een andere manier van trainen…
Koud was ik terug van een meer dan fantastisch bezoek aan mijn tweede vaderland, of de pleuris brak uit in de Nederlandse dressuurwereld. Ik koesterde me nog in het warme familiegevoel dat ik net had ervaren tijdens de Iberian Performance Show in Guildford, toen ik ruw werd gewekt door de ijzige werkelijkheid in ons kikkerland, waar met elkaar door één deur gaan omdat we paarden en paardrijden zo leuk vinden al een wankel evenwicht is.
Gebrekkige harmonie en boven de 70%?
Meer harmonie moest er komen. Dat was enige jaren geleden de opdracht aan de nieuwe bondscoach. Omdat dat ontbrak? Hoe kan je dan boven de 70 procent scoren op internationaal niveau? Er is echter wel iets aan de hand. In het buitenland, waar ik toevallig net vandaan kom, leeft een beeld van de Nederlandse dressuurruiters, -paarden en -trainers. In veel gevallen niet terecht, maar we hebben er wel mee te maken. Men vindt iets van ‘onze’ manier van trainen, van de manier waarop ‘onze’ paarden bewegen. Ik zet het tussen aanhalingstekens, omdat generaliseren nou eenmaal gebeurt. We kunnen onze kop ervoor in het zand steken, omdat wij allemaal vinden dat we het prima doen. Maar deze opinie gaat een keer doorsijpelen tot in de internationale juryhokjes. Het heeft nu al effect op de keuze van een paard of een trainer. Jullie dachten dat paardrijden alleen voor leuk was? Word wakker. Er hangt een complete industrie aan vast. Het is dus niet verwonderlijk dat de bond reageert op de buitenlandse onderbuikgevoelens.
Liever in de wei
Er is echter een probleem. Verandering gebeurt pas als iets niet meer lukt, niet goed gaat. Waarom zou je iets aanpassen waarmee je succes hebt? Topsport met paarden betekent in alle gevallen dat je iets doet met een dier dat daar niet voor kiest. Die staat echt het allerliefst met vriendjes in de wei. Ben ik dus van mening dat paardrijden eigenlijk niet ethisch verantwoord is? Welnee. Als er verder goed voor ze wordt gezorgd, kan dat best. Hoewel je dan ook weer een hele boom over wat ‘goed’ is kan opzetten, maar dat een andere keer.
Het gaat er in de dressuur om dat we een bepaald optreden in de ring verwachten. Een combinatie van gehoorzaamheid en lenigheid. Gedoseerde kracht, vervat in bewegingen via bepaalde lijnen in een rijbaan. Er is al honderd keer gezegd dat er duidelijk moet worden omschreven hoe het eruit moet zien. Hou op, dat stáát allang op papier. Het blijkt alleen verrekte lastig om juryleden zover te krijgen daarnaar te handelen, zonder aanziens des persoons.
Liefst extremer of via een short cut
Om een paard zover te krijgen dat hij die bewegingen uitvoert, is training nodig. Hoe je dat doet, staat een ieder vrij. Natuurlijk zijn we allemaal tegen dierenmishandeling. Daar scharen we dan het dagelijks rijden met een slofteugel en dikke sporen aan te beweeglijke onderbenen gemakshalve even niet onder, want wij weten uiteraard hoe we daarmee moeten omgaan. Al eeuwenlang wordt geëxperimenteerd met methodes die een paard een kunstje leren uitvoeren, liefst extremer of via een short cut, zodat je er niet jarenlang voor hoeft te oefenen. En als het resultaat leidt tot iets dat ‘gewenst’ is, -lees: hoge scores oplevert- zal het in zwang blijven. Desnoods achter de schermen. Ongeacht wat er ook door wie wordt geroepen. Verandering kun je wel willen opleggen, maar mensen doen thuis toch wat ze zelf willen, als ze daar iets mee bereiken. Het is net als bij paarden: iets dat als beloning wordt ervaren, wordt herhaald.
Geef ik daarmee mijn mening over bepaalde trainingsmethoden? Als je dat denkt moet je het voorgaande nog een keer lezen. Ik constateer simpelweg dat het een idealistische gedachte was dat je met een bondscoach een verandering tot stand kunt brengen van iets dat succes oplevert.
Zwaartekracht is een serieuze factor
Bukkende bramenplukkers in het zijterrein, half verstopt in de bosjes rare bewegingen makend, waren iets te veel voor het hoofd van mijn DD. Wat niet hielp was dat zijn maat ervan schrok en het op een lopen wilde zetten. De pirouettetraining van de laatste tijd heeft ervoor gezorgd dat hij steeds sterker wordt. Hij ging dus omhoog. Niet een beetje, maar filmwaardig. De tweede keer met een draai, waardoor hij me zo uit balans bracht, dat ik alles in slowmotion voorbij zag komen en de aantrekkende werking van de zwaartekracht als een serieuze factor begon mee te wegen. Maar de cowboy in mij kwam boven, dus terwijl hij snelheid maakte richting huis, wist ik me op miraculeuze wijze weer in het zadel te werken. Eenmaal terug in balans was stoppen eenvoudig, want hij is op zich wel netjes opgevoed. Hij was er meer van slag van dan ik, want hij liep het hele verdere rondje als een timide jongetje.
Eind goed al goed. Maar of dat ook zo afloopt voor de Nederlandse dressuurwereld…